Baklanın tarihçesi ve kökeni
Baklanın anayurdu, doğu bölgesi (Afganistan-Doğu Akdeniz arası) ilk kökeni olarak belirtilmektedir. Bakla yurdumuzda en çok Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde yetiştirilmektedir. Bilimsel adı Vicia faba’dır.
Bakla, baklagiller familyasına ismini veren, gıda ve yem bitkisi olarak yetiştirilen tek yıllık bir bitkidir.
Baklanın ait olduğu ailede, fasulye, nohut, mercimek ve börülce gibi zengin protein içeren taneleri için yetiştirilen diğer sebzeler de yer alır.
Bakla ne zaman ekilir?
Bakla ekimi, sıcak iklimli olan Akdeniz ve Ege bölgelerinde, kışlık olarak ekim ayı ortalarından kasım ayı sonuna kadar yapılabilir.
Diğer denize yakın ylerlerde şubat ayında, Orta Anadolu gibi kışları soğuk geçen bölgelerde mart ve nisan aylarında, Doğu Anadolu gibi ilkbahar geç donlarının uzun devam ettiği bölgelerde ise mayıs ayından itibaren yapılmaktadır.
Bakla tohumlarını açık arazide çimlendirilecekse, toprağı işleyiniz. İşlenmiş toprağa bakla tohumlarını yerleştiriniz ve üzerini 3 ila 4cm kalınlıkta ince toprakla kapatınız. Toprak yüzeyini şeffaf bir naylonla kapatınız. Gerektikçe toprağı nemlendiriniz.
Ay Takvimine göre bakla tohumları ne zaman ekilir?
Ay Takvimine göre bakla tohumları için uygun ekim zamanı, dolunaydan sonra yani ayın 16’sında başlar ve yeniaydan 2-3 önce yani ayın 27’sinde sona erer.
Doğru ekim zamanı için sitemizdeki Ay Takvimi bilgilerinden faydalanabilirsiniz.
Bakla tohumu nasıl ekilir?
Genellikle serpme ekim olarak ekilir. Ancak en uygun ekim şekli sıraya ekimdir. Sıraya ekimde bitkinin bakım işleri kolay bir şekilde yapılabir. Ayrıca yabancı bitkiler kolaylıkla seçilerek ayıklanabilir.
İdeal hava sıcaklığı 25 ila 25 °C aralığında olmalıdır.
Uygun toprak değirliği 3-4 cm arasıdır. Çimlenme tahmini 10-12 gün içerisinde gerçekleşecektir.
Fide yatakları sıra arası 50-60 cm, sıralar üzerindeki tohum aralıkları 10-15 cm olmalıdır.
Bakla yetiştirilmesi için, gelişimi süresi boyunca düzenli ve bol sulama gereklidir. İklim olarak bol yağış almayan bölgelerde yeterli ve düzenli sulama yapılmalıdır. Böylelikle verimlilik maksimum seviyeye çıkmaktadır.
Bakla kışlık ekildiğinde pek sulamaya gerek yoktur. Soğuk yörelerde ilkbaharda ekildiğinde, iklimin kurak zamanlarda yeterli sulama verim kaybını önlemektedir.
Bakla fidesi nasıl dikilir?
Bakla ortalama olarak 120 – 200 günlük büyüme dönemine sahiptir. Aynı aileden olan Fasulye, Börülce ve Bezelye gibi bitkilere göre biraz daha soğuk havalara dayanıklıdır.
Fide yatakları sıra arası 50-60 cm, sıralar üzerindeki tohum aralıkları 10-15 cm olmalıdır.
Bol yağış alınamayan veya düzenli ve yeterince sulama yapılamaması durumunda bakla üretimi yapmayınız!
Kurak ve soğuk iklime sahip bölgelerde, üretim çok verimsiz olabilir!
Bakla iklim bazında bakıldığında yağışlı ve rutubetli iklimleri sevmekte ve verimlilik bu bölgelerde üst düzeye çıkmaktadır.
Bakla ne zaman olgunlaşır?
Baklada olgunlaşma süresi iklim, ekim zamanı ve çeşidine bağlı olarak 180 ila 200 gün arasında olmaktadır.
Bakla hangi hastalıklara iyi gelir?
Bakla, oldukça zengin bitkisel protein ve karbonhidrat içerir. İçeriğinde A, B, C ve B2 vitaminleri bulunur. Ayrıca bakla idrar yollarının temizlenmesine yardımcı olur.
Baklanın faydalarını sıralayacak olursak;
- Cilt sağlığını korumaya yardımcı olur.
- Bağırsak hareketlerinin artmasını sağlar.
- Böbrek fonksiyonlarını düzenlemeye yardımcı olur.
- Göğüs hastalıkları ve öksürüğe iyi gelir.
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Depamin kaynağıdır.
- Kötü kolesterolü düşürmeye yardımcıdır.
- Yeterince kırmızı et tüketemeyen yada tavsiye edilmeyen kişiler için, protein açığın kapatılmasında etkili bir besin dir.
- İdrar yollarını temizlemeye yardımcıdır.
- Kalp dostudur.
İçerdiği yüksek nişasta oranı kan şekeri yükseltebilir. Bu sebeple şeker hastalarının ölçülü tüketmeleri gerekmektedir.
Bakla tohumları düşük sıcaklık ve düşük oransal nemde 2 seneden 10 seneye kadar saklanabilir.
